سخن نخست ۳۷

از بارگاه قدس الهی، دوره‌به‌دوره، نَفَس‌هایی برای بَردَمیدن حیات، شور و نشور، بر بلندای سینهٔ انسان‌ها، فرود می‌آیند و بر کانون‌های وجود انسان می‌دَمند و آتشِ فِسرده و در خاکستر فرو رفتهٔ آن‌ها را شعله‌ور می‌سازند و با شعله‌ورسازی آتش این کانون‌ها،‌ جهان را از سرماهای استخوان‌سوز و تاریکی‌های خِردپَریش می‌رهانند.

انسان، در زیر بارش الهام‌های ربّانی، رفتارهای تراز انسانی را از رفتارهای ناتراز و ناهماهنگ با سرشت انسانی، بازمی‌شناسد.

این بارش، همه‌گاهی است. انسان اگر جامِ جان خود را به وادی‌های آتشناک و سوزان نیفکند، و با رفتارهای ناسرشت‌مند، خود را از کأس ناب الهام‌های ربّانی، محروم نکند، فجور و تقوا را به‌روشنی می‌بینند و راه را از بی‌راه باز‌می‌شناسد و به فجور، پشت می‌کند و به تقوا، راه روشن حق، روی می‌آورد.

سخن‌ها و رفتارها، اِنذارها و هشدارها، بیم‌ها و امید‌های رسولان الهی، از سنخِ الهام‌هایی است که همه‌گاه، به کوی جانِ انسان می‌وَزند.

رسولان الهی، از این آستان، به کوی جان‌ها راه می‌یابند و رایَت وَحی را بر بلندای آن می‌افرازند.

این راه‌یابی به ساحَت جان انسان و آگاهاندن او از داشته‌ها، گنجایی‌ها، توان‌های افق‌گشا، زیر و زَبَر کننده و آگاهی‌هایی که در جویبار جان‌اش، جاری است،‌فراخیزی بزرگ انسان را رقم می‌زند و او را به پایه‌ای فرا می‌بَرد که جان خود را می‌بیند و پیوند استوار آن‌را با جانان.

این جان‌بینی و درکِ جایگاهِ جان، در پیوند با جانان و واله و شیدای نیوشیدن و به گوش جان شنیدن پیام‌هایی که از کوی جانان پژواک می‌یابد، جلوه‌ای است از رسالت انبیایی که انسان در چیره‌گاه زندگی آن‌را با چشم سرشتاری خود می‌بیند و به تماشا می‌ایستد و حرکت از مادّه به معنای ناب را می‌آغازد و این همان تجلّی و شکوهیدن رَبّ است در زندگی انسان و سرآغاز دگرگونی‌ای بزرگ برای دگرگونی‌های بایستهٔ دیگر که گزیرناپذیر زندگی انسانی الهی است.

انسان، برای رهیدن از علف‌زار بهیمی و عمرگذرانی، آمدوشد بین آخور و مزبله، سرگشتگی و خودگم‌کردگی، راهیابی به راهی که او را از فجور به تقوا، ره‌نماید، گزیری ندارد جز این‌که به انقلاب و دگردیسی بزرگ جان، که از جان رسولان الهی، سرچشمه می‌گیرد، بپیوندد.

در این پیوند و همراهی انسان، با قافله‌ای که قافله‌سالار آن، راه‌بَلدترین راه‌بلدها به راه‌ها و فراز و فرودهای جهان درون انسان‌هاست، در گاهِ حرکت و درنوردیدن راه‌ها، از یادرفته‌ها را به‌یاد می‌آورد، از دفینه‌ها و گنجینه‌های جهان درون خود، به‌روشنی آگاه می‌شود، به‌گونه‌ای که گوییا، بارها بار، این راه را رفته و جای این دفینه‌ها و گنجینه‌ها را می‌دانسته است و نیز به‌یاد می‌آورد در کدام نقطه، هواها و هوس‌ها،‌دنیاخواهی‌ها و منیّت‌ها، لجام‌گسیخته می‌تازند و او بایست با این یادآوری‌ها، قافله‌سالارِ بیدار و هشیار را در کانون نگاه قرار بدهد و تیزنگرانه،  سِیر نگاه او را دنبال کند، از نگاه او نگاه برندارد، تا به چشم‌انداز، دورنما، راه شیری و خطّ‌سیری که او با نگاه ژرف و همه‌سویه‌بین خود، رسم می‌کند، راهی بجوید، روزنی بگشاید و زیبایی‌های راه را به سوی هدف و چشمهٔ خورشید، به‌چشم دل ببیند  و شوق‌انگیزانه گام در راه بگذارد و هم‌نوا و هم‌نفس، با قافلهٔ سعادت و رسانندهٔ به سرمنزل انسانیت، همراه گردد؛ با این باورِ ژرف، که بدون همراهی و هم‌گامی و هم‌نوایی، با این قافلهٔ الهی انسانی، به قافله‌سالاری رسول روشنایی و آشنای به راه‌های آسمان و راه‌های دَرهم‌تنیدهٔ بین آسمان و زمین، راهی به رهایی نخواهد یابید و در تیه مرگ، از پای در خواهد آمد.

انسانِ دل‌بسته،‌ پیوسته و همراه این کاروان و به‌گوش جان، نیوشندهٔ پیام‌های دگرگون‌ساز کاروان‌سالار راه‌بلد و دقیقه‌نگر، افزون بر سرشتارآشنایی و آگاهی از راه‌ها و فراز و فرودهای آن و دست‌یابی به دفینه‌ها و گنجینه‌های فراموش‌شدهٔ وجود خود، به آستان مدرسهٔ ربوبی، بار می‌یابد، آستانی که در آن، غیر از چشم‌گشایی چشمه‌های سرشت و جهان درون، که رسول الهی، با یادآوری‌های پیاپی، او را به آن چشمه‌سارها فرود آورده و از آن کأس‌های ناب، لَبالب ساخته است، در مقامی دیگر و با فراز رفتن بر کرسی دانش‌گستری، نکته‌های سرنوشت‌سازی را به او می‌آموزد که بتواند از سرشت خود، نگهبانی کند و دفینه‌ها و گنجینه‌های جهان درون را پس از کشف، به‌درستی به‌کار بندد و از آن‌ها بهره بگیرد و راه رسیدن به کمال انسانی را بر خود هموار سازد.

نگهبانی از دفینه‌ها و گنجینه‌های جهان درون و بهره‌گیری درست و دقیق از آن‌ها، در گرماگرم زندگی، در اوج و فرودها، در سرّا و ضراّ، بی مشعلی که رسول روشنایی، همه‌گاه، فراراه انسانِ راه‌یافته به آستان جهان درون و پی‌برده به شگفتی‌های آن، می‌افروزد، ممکن نیست.

جهان درون، جهان کران‌ناپیدایی است، افق‌ها و کرانه‌های ناگشوده‌ای دارد؛ افق‌ها و کرانه‌هایی که تا گشوده نگردند و نوری پیاپیوسته از کرانه‌های آسمان بر آن نتابد، انسان، همچنان ره‌گم‌کرده می‌ماند و سرگردان و فرورفته در تاریکی.

این نور، تنها و تنها، از مشرق سینه‌ای بر‌می‌دَمد که دستی از آسمان، آن‌را برکشیده باشد و زمانی دراز، در کارگاه صیقل‌گری، به‌دست صیق‌گر اَزل، صیقل دیده باشد.

دانش سرشت‌افروز و نگه‌دارندهٔ آن از بوران روزگار، دَمادم از این دَمگاه و کانون، برمی‌دَمد.

انسانِ سرشت‌آگاه، برای پایداری این آگاهی و بهره‌گیری‌های ناب از آن، ناگزیر بایستی دَمادَم بر این دَمگاه فرود آید و از آن قَبس برگیرد.

پرتوگیری بهنگام و دقیق از سرشت بیدار، فراخاسته و نشان‌دهندهٔ راه فجور و تقوا، دلِ شب را می‌شکافد، سپیده را می‌گشاید و ناب‌ترین حرکت‌ها و فراخیزی‌ها را رقم می‌زند؛ اما سعادت، نیک‌آمد و نیک‌روزگاری انسان را به‌تمام، پایندان نیست و تمامی باید و نبایدها، فرازها و فرودها و گذرگاه‌های دشوارگذرِ راه کمال را به انسانِ جویای کمال، نمی‌نمایاند و بسیارگاه، در گاهِ روبارو شدن با دوراهی‌ها، از بازشناسایی راه زندگی سعات‌آمیز و خوش‌فرجام، از راه زندگی بدفرجام، ناتوان است.

سرشت، با همهٔ توانایی‌ها، راه‌گشایی‌ها و دگرگونی‌آفرینی‌ها، به تنهایی نمی‌تواند زندگی سرشتاری و سعادت‌آمیز را پی‌بریزد و پایه‌های آن‌را برافرازد.

افزون بر پرتوهایی که از جهان درون، راه را برای انسان روشن می‌کنند، شب را می‌شکافند و آفتاب را بر می‌دَمانند، در کوی‌کوی جهانِ برون نیز، بایست مشعل‌هایی دَمادَم افروخته باشند، تا با دَرهم‌آمیختگی این دو روشنایی، روشنایی همیشه‌پایداری پدید آید. اگر از این روشنایی، یکی کم‌سو باشد، بی‌گمان، به کم‌سوییِ دیگری می‌انجامد و دنیای کم‌سو و بی‌فروغی برای انسانِ زنده و نیازمند به روشنایی، رقم زده می‌شود.

دانش‌هایی باید، قانون‌هایی، آیین‌هایی و نقشه‌هایی، جهت‌نماهایی، چراغ‌هایی و پیام‌رسان‌هایی انسان‌شناس، با پرتوگیری از وَحی، تا جهانِ برونِ انسان را برای زیستی شایسته، بیارایند و پایه‌های آن‌را استوار سازند و در جاهایی که پیامبر جهان درون، پیامی ندارد و نه نقشه‌ای برای فرانمایی و دست‌یابی به راه‌های سعات‌آمیز و درخور شأن انسان و دنیای سازوار با انسانیت او، میان‌دارانه، جلوه‌گری کنند و انسان و کاروان انسانی را، به سوی سرمنزل مقصود، ره‌نمایند و دنیای سرشتاری وَحیانی را پی بریزند، دنیای بر اساس نیازهای واقعی انسان.

این هنگامهٔ بزرگ، همانا بنیان‌گذاری جامعهٔ وَحیانی و رخشان، در پرتو وحی، با پیوند گسست‌ناپذیر این دو جهان و دو پیامبر، پا می‌گیرد و دامن می‌گسترد و زمینه‌های رشد و کمال انسان را فراهم می‌سازد.

در مکتب انبیایی – وَحیانی،‌ تلاش‌ها، حرکت‌ها، برنامه‌ریزی‌ها، آموزش‌ها، پندها و اندرزها، بایدها و نبایدها، وادارکردن‌ها و پرهیز‌دادن‌ها، در راستای احیای فطرت انسان و سالم‌نگه‌داشتن آن از گزندها، خمودگی‌ها، بی‌نقشی‌ها و فرورفتن در غبار ناآگاهی‌ها و فراموشی‌هاست.

در این مکتب، انسان از درون باید برانگیخته می‌شد و در ضمیر ناخودآگاه او دگرگونی‌های ژرف پدیدار می‌گردید، به چشمه‌سارها و آبشخورهای زلالِ سرشت خویش، فرود می‌آمد، صُراحی جان‌اش لَبالب می‌شد، به قافِ شناخت،‌ دست‌می‌یابید و نیوشای پیام‌هایی می‌شد که از آن می‌تراوید، تا پیام وَحی را دریابد، با آن انس بگیرد و رواق‌رواقِ زندگی‌اش را با آیه ‌های رَخشایی که از آن کوی بَرمی‌دَمید، آذین ببندد.